หากจะเอ่ยถึงพระที่มีความงดงามทางพุทธศิลป์แบบลังกาแล้วใครหลายคนก็มักจะนึกถึงพระเก่าจากหลายหลายแห่งแต่ในครั้งนี้เราจะมาพูดถึงของขลังจากเมืองลพบุรีกับ ประวัติความเป็นมาสุดขลังพระเก่าหายาก “หลวงพ่อจุก เมืองลพบุรี ” งดงามตามฉบับลังกา ซึ่งเราเชื่อว่าใครหลายคนอาจยังไม่เคยได้ทราบถึงประวัติ และในครั้งนี้เราจะมาบอกถึงประวัติความเป็นมาพร้อมกับอธิบายพุทธะลักษณะขององค์แท้ให้คุณพี่ทราบ อย่างไรก็ตามเพื่อไม่เป็นการเสียเวลาเราจะพาคุณไปพบกับสิ่งที่น่าสนใจดังต่อไปนี้


อาณาจักรลพบุรี หรือ ละโว้
ก่อนที่เราจะไปรู้จักกับองค์พระเครื่องที่มีชื่อว่า “หลวงพ่อจุก” แห่งเมืองลพบุรีนั้น เราจะขออนุญาตเกริ่นนำถึงเมืองลพบุรีกันเสียก่อนเพื่อที่ท่านผู้อ่านจะได้เข้าใจถึงที่มาของเมืองแห่งนี้ว่ามีความสำคัญอย่างไร สำหรับเมืองลพบุรีนั้นเรียกได้ว่าเป็นเมืองโบราณที่มีประวัติศาสตร์และเรื่องราวอันยาวนาน รวมทั้งยังมีร่องรอยของการเป็นอยู่สำหรับมนุษย์ในช่วงก่อนยุคประวัติศาสตร์ซึ่งมีอายุเราราว3,000- 4,000 ปีเห็นจะได้ ซึ่งก่อนหน้านี้ได้เคยมีการขุดพบหลักฐานทางโบราณน่ะคดีไม่ว่าจะเป็นการพบกับกระดูกมนุษย์ซึ่งมีลักษณะเป็นโครงกระดูกของมนุษย์ยุคหิน ณบ้านโคกเจริญอีกทั้งยังได้เคยมีการขุดพบโครงกระดูกมนุษย์ในยุคสัมฤทธิ์หรือประมาณช่วง 2,500 ถึง 2,800 ปีก่อน ที่บริเวณศูนย์การทหารปืนใหญ่เมื่อหลายปีที่ผ่านมา เรียกได้ว่าเป็นเมืองที่ค่อนข้างมีอารยธรรมโบราณและการขุดพบหลักฐานอย่างมากมาย
ตามหลักฐานจากพงศาวดารเหนือ ได้เคยมีการกล่าวไว้ว่า ช่วงประมาณยุคของพุทธศตวรรษที่11-15 ได้มีการสร้างเมืองละโว้ขึ้นเมืองละโว้ตามภาษาบาลีนั้นจะเขียนว่า “ลวะปุระ” ซึ่งเป็นช่วงยุคสมัยธาราวดีถูกสร้างโดย พระยากาฬวรรณดิศราชซึ่งในการนั้นได้มีการให้พราหมณ์ยกพลมาทำการช่วยกันสร้างเมือง เมืองลพบุรีหรือละโว้ในยุคนั้นเรียกได้ว่าเป็นเมืองที่เป็นศูนย์กลางความรุ่งเรืองทางด้านศิลปะวัฒนะธรรมอย่างมาก สำหรับเมืองแห่งนี้จะถูกตั้งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาในช่วงพุทธศตวรรษที่ 16 ถึง 18 ซึ่งเมืองละโว้นั้นจะอยู่ภายใต้อำนาจของอาณาจักรเขมรบ้างเป็นครั้งคราวไปจนถึงช่วงพุทธศตวรรษที่ 18 จากนั้นเมื่อความอ่อนแอเกิดขึ้นภายในอาณาจักรเขมรและเมื่ออาณาจักรเขมรได้ไร้อำนาจ จึงทำให้เมืองและรัฐต่างๆที่เคยอยู่ภายใต้อำนาจเหล่านั้นแยกตัวออกมาเป็นอิสระ และเมืองละโว้นั้นก็ได้แยกตัวออกมาเช่นกันในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19


อีกทั้งยังได้มีการปรากฏหลักฐานว่าเมืองละโว้ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19 นั้น จากการสันนิษฐานคาดว่าเมืองลพบุรีอาจเป็นเมืองที่พระเจ้าอู่ทองนั้นท่านเคยได้ครองราชมาก่อน ก่อนที่จะมีการสถาปนาอาณาจักรอยุธยาให้เป็นเมืองหลวง เมืองลพบุรีนั้นขึ้นชื่อว่าเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองสูงสุดตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และได้ขึ้นชื่อว่าเป็นราชธานีที่สองโดยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชได้เป็นผู้สถาปนา แต่เมื่อครั้นถึงเวลาต่อมาหลังจากที่ไม่ใช่ยุคของสมเด็จพระนารายณ์แล้วเมืองลพบุรีก็มิได้สำคัญดังก่อน
และต่อมาเมื่อถึงยุคของพระบาทสมเด็จพระจอมเก้าเจ้าอยู่หัวหรือในยุคสมัยของรัชกาลที่4 ซึ่งถึงแม้ว่าจะเป็นยุคของกรุงรัตนโกสินทร์เจแล้ว แต่รัชกาลที่4ก็ได้ทรงโปรดและสถาปนาเมืองลพบุรีให้เป็นที่ประทับอีกหนึ่งแห่งของพระองค์ ดังนั้นหลายคนจึงไม่ทราบว่ามึงลพบุรีนั้นมีความสำคัญและมีประวัติศาสตร์อันยาวนานนับเป็นพันๆปี จึงเป็นเหตุผลที่ว่าทำไมหลายๆจึงได้มีการขุดพบศิลปะโบราณ , โบราณสถานต่างๆและวัตถุอันล้ำค่าอย่างมากมายในจังหวัดแห่งนี้
ที่มาของพระ “หลวงพ่อจุก ลพบุรี”


สำหรับเมืองลพบุรีนั้นเรียกได้ว่าเป็นจังหวัดที่มีโบราณสถานและวัตถุโบราณอย่างมากมายอีกทั้งยังมีกรุพระเก่า หลายกลุ่มและมีพระเครื่องเก่าเก่าอีกมากมายซึ่งบางรุ่นก็น่าจะมีอายุนับ หลายร้อย ปีกันเลยทีเดียว รวมถึงพระดังอย่างพระร่วงยืนหลังรางปืน และพระหูยาน รวมไปถึงพระนาคปรก กรุวัดปืน และอื่นๆอีกมากมาย พี่ได้เคยขุดพบมาเมื่อหลายปีก่อนนี้
ซึ่ง “หลวงพ่อจุก” นี้ก็เรียกได้ว่าเป็นพระเก่าและเป็นของล้ำค่าแห่งเมืองลพบุรีที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 800 ปีเช่นกัน ได้มีการขุดพบเมื่อหลายปีก่อน ไปจังหวัดลพบุรีที่บริเวณกรุพระเก่าและเจดีย์เก่า ซึ่งพุทธะลักษณะขององค์พระนั้นค่อนข้างมีความสมส่วนมีความงดงามและมีความโดดเด่นทางพุทธศิลปะอย่างมากมีความคล้ายกับพระพุทธรูปที่มีพุทธศิลป์แบบลังกา และเห็นได้ชัดว่ามีความแปลกอันแตกต่างออกไปจากพระสกุลลพบุรี
เนื่องมาจากในสมัยโบราณนั้นประเทศไทยหรือสยามประเทศของเรานั้นค่อนข้างมีความสัมพันธ์กับเมืองลังกาทางด้านศาสนามาอย่างต่อเนื่องและยาวนาน เมื่อถึงยุคพุทธศตวรรษที่ 18 ลัทธิหินยานแบบลังกาวงศ์ของศาสนาพุทธก็ได้มีการเผยแพร่อย่างกว้างขวาง ณ สยามประเทศของเรา รวมไปถึงได้มีการได้ส่งให้พระภิกษุสงฆ์ในประเทศไทย เข้าร่วมศึกษาพระธรรมมาวินัยและเข้าถึงอย่างถ่องแท้ ณ กรุงลังกา อีกทั้งยังได้มีการนิมนต์พระพิสุสงฆ์ที่เป็นชาวลังกาให้เข้ามาในประเทศไทย

ซึ่งในจังหวัดลพบุรีในขนาดนั้นได้เป็นที่ตั้งของวัดลังกาอยู่สองแห่งซึ่งก็คือวัดสิงหลและวัดลังกา แต่มาถึงในยุคนี้วัดดังกล่าวได้สูญสิ้นไปหมดแล้ว และไม่หลงเหลือแม้กระทั่งซากปรักหักพัง รวมไปถึงในจังหวัดลพบุรีแห่งนี้จะรายล้อมไปด้วยพุทธศิลปะที่มีความเป็นศิลปะแบบลังกาอย่างมาก เนื่องจากได้รับอิทธิพลมาตั้งแต่ในสมัยโบราณนั่นเอง และพระมหากษัตริย์ของประเทศไทยในทุกๆพระองค์นั้นก็ได้ส่งเป็นพุทธศาสนูปถัมภกอย่างแท้จริง และมีความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาอย่างเสมอมา
จึงมีการสันนิษฐานว่า “พระหลวงพ่อจุก” นั้น อาจจะเป็นการสร้างขึ้นโดยพระภิกษุสงฆ์ที่เป็นชาวลังกา ซึ่งในขนาดนั้นได้เข้ามาเผยแพร่ศาสนาและอบรมสั่งสอนประชาชนทางด้านศาสนาในประเทศไทย ซึ่งพระพิภิกษุสงฆ์ที่เป็นชาวลังกานั้นเป็นพระฝ่ายอรัญวาส ซึ่งมีความแก่กล้าทางด้านพุทธาคมและเคร่งครัดในพระธรรมวินัยรวมไปถึงวิปัสสนาธุระอย่างมาก จึงทำให้ใครหลายคนต่างศรัทธาและค่อนข้างยอมรับ หลวงพ่อจุกอย่างมาก อีกทั้งยังเชื่อกันว่ามีพุทธคุณที่เข้มขลังและโดดเด่นในทุกๆด้านเลยก็ว่าได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเรื่องมหาอุดและคงกระพันชาตรี
พุทธลักษณะของพระหลวงพ่อจุก ลพบุรี


สำหรับพระเครื่องหลวงพ่อจุดนี้เป็นพระเนื้อดิน ที่มีความงดงามสมส่วนและโดดเด่นมีความเป็นเนื้อชินค่อนข้างน้อย มีขนาดความสูงอยู่ที่ประมาณ 6.5 เซนติเมตรและมีความกว้างของฐานอยู่ที่ประมาณ 3.5 เซนติเมตรเป็นพระพิมพ์ในลักษณะแบบครึ่งซีก แต่ก็เป็นพระที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ไม่น้อยหากเทียบกับพระเครื่องรุ่นเก่าเก่าอื่นๆ องค์พระนั้นจะอยู่ในอิริยาบถประทับนั่งและแสดงปางสมาธิขัดราบ ทางด้านเหนือของบัลลังก์ฐานเขียงนั้นจะปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจนว่ามีฐานค่อนข้างสูงและมีฐานที่ค่อนข้างเตี้ย
ในส่วนของพระเกศนั้นมีลักษณะคล้ายกับ “จุก” หรือที่ใครหลายคนมักจะชอบพูดกันว่า จิ่มป้านใหญ่ ซึ่งสิ่งนี้คือเอกลักษณ์ที่สำคัญที่ได้มีการนำมาขนานนามถึงองค์พระนี้ อีกทั้งเรายังสามารถมองเห็นได้ถึงรายละเอียดต่างๆที่ชัดเจนซึ่งน่าแปลกว่ามีอายุที่ค่อนข้างเก่าแกมากนับหลายร้อปีแต่ก็ยังคงความชัดและคมเข้มให้เห็นอยู่ เราจะมองเห็นถึงพระโอษฐ์, พระนาสิก และพระเนตร รวมไปถึงพระกันที่ยาวจรดไปจนถึงพระอังสา ซึ่งสิ่งต่างๆของพระเครื่ององค์นี้ต้องขอบอกเลยว่ามีพุทธะศิลปะ ที่มีความเป็นลังกาให้เราเห็นได้อย่างชัดเจน
ด้านพุทธคุณ
มีความเข้มครั้งในแทบทุกด้านโดยเฉพาะอย่างยิ่งคือมีความโดดเด่นทางด้านคงกระพันชาตรี, มหาอุด และเชื่อกันว่าหากมีไว้ในครอบครองจะแคล้วคลาดปลอดภัยจากศัตรูผู้ปองร้าย

ได้นำเรื่องราวที่มาและตำนานความเก่าแก่ของ ประวัติความเป็นมาสุดขลังพระเก่าหายาก “หลวงพ่อจุก เมืองลพบุรี ” งดงามตามฉบับลังกา มาฝากกันไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว อย่างไรก็ตามพวกเราทีมงานหวังอย่างยิ่งว่าเรื่องราวนี้จะเป็นประโยชน์และเป็นเนื้อหาที่ดีสำหรับคนรักพระทางหลายนะคะ แล้วพบกันใหม่กับบทความในครั้งต่อไปสำหรับวันนี้สวัสดีค่ะ